جک های تعادل جرثقیل تشکیل شده از پمپ هیدرولیکی و تلسکوپ هایی می باشند که وظیفه دارند لاستیک های جرثقیل های متحرک را کمی از زمین جدا کرده تا فشار بار بر روی لاستیک ها قرار نگیرد با توجه به اینکه چندین تن بار توسط جرثقیل های متحرک جابه جا می شود لاستیک ها توان تحمل این بار را ندارند همچنین بار به صورت مساوی بین جک ها در سطح مقطعی بیشتر تقسیم شده که باعث می شود توان باربرداری جرثقیل بیشتر شده و احتمال از دست رفتن تعادل جرثقیل و سقوط آن کمتر شده و بسته به توان جرثقیل توان جک نیز بیشتر و کمتر خواهد شد. البته جک های تعادل نکاتی جهت استفاده صحیح نیز دارند به طور مثال محل زدن این جک ها باید مستحکم بوده تا فشار باری که جرثقیل بلند می کند را تحمل کرده و جک ها در زمین فرو نروند.
همچنین بخوانید: قلاب جرثقیل سقفی
ساختار جک جرثقیل یکی از اجزاء اساسی و بحرانی این ابزار سنگین است که نقش بسیار مهمی در عملکرد و ایمنی آن ایفا می‌کند. این دستگاه‌ها عمدتاً از قطعات فلزی متشکل است که با هم ترکیب شده‌اند تا اجزاء مختلف آن را تشکیل دهند.
قسمت اصلی ساختار شامل تنه یا بدنه‌ای است که برای حمل بار و تحمل نیروها و فشارها طراحی شده است. این تنه معمولاً از فولاد با کیفیت و مقاوم تهیه میشود تا بتواند با شرایط سخت و محیط‌های صنعتی مختلف سازگاری داشته باشد. این تنه میتواند به‌صورت قابل تنظیم به بالا و پایین حرکت کند تا ارتفاع بار را تغییر دهد.
جک جرثقیل همچنین دارای یک مکانیزم زنجیره یا کابل برای بالا و پایین حرکت کردن تنه است. این مکانیزم‌ها بسته به نوع جک، می‌توانند از نوع هیدرولیکی، برقی یا مکانیکی باشند. زنجیره‌ها و کابل‌ها برای حمل بار و تعداد دورهای حرکت طراحی می‌شوند و باید مقاومت کافی برای تحمل وزن بارها داشته باشند.
همچنین، ساختار این محصولات دارای مکانیزم‌های کنترلی است که برای کنترل حرکت‌ها و ارتفاع بارها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مکانیزم‌ها معمولاً شامل دسته‌ها، دکمه‌ها یا پنل کنترلی هستند که توسط کاربر برای مدیریت جک جرثقیل استفاده می‌شوند.
به علاوه، ساختار این دستگاه‌ها شامل برج جرثقیل نیز است. این برج عمدتاً از فلز ساخته میشود و به‌عنوان اسکلت اصلی آن عمل می‌کند. برج جرثقیل به طور عمودی قرار گرفته و بالا و پایین حرکت می‌کند تا بارها را به ارتفاع مورد نظر بلند و کاهش دهد.
با توجه به اهمیت ساختار جک جرثقیل در عملکرد صحیح و ایمنی این ابزار سنگین، تحت تأثیر فناوری‌های پیشرفته و نیازهای صنعتی متنوع، طراحی و ساخت این اجزاء به‌طور مداوم بهبود می‌یابد تا از بهترین کارایی و ایمنی استفاده شود.
فشار وارده به جک تعادلی یکی از مهم ترین موارد و مباحث در بحث ایمنی جرثقیل می باشد که کارشناسان HSE باید به این مورد آگاه باشند و بتوانند جهت پیشگیری از حوادث این مورد را محاسبه کنند.
مطابق قانون سوم نیوتن هر نیروئی که به جسمی وارد می شود به همان اندازه و در خلاف جهت آن به جسم اول نیز نیرو وارد خواهد شد.
نیروئی که توسط جک تعادلی (ناشی از فشار وزن جرثقیل و وزن بار وارده) وارد می شود را می توان محاسبه کرد. بیشترین نیروی اعمال شده توسط هر جک به زمین در دو نقطه می باشد:
اول: نقطه واژگونی (هنگامی که جرثقیل نزدیک به مرحله ی واژگونی است)
دوم: هنگامی که بوم جرثقیل مستقیماً در بالای آن جک قرار دارد. یعنی جرثقیل از لبه ی کناری در حال بلند کردن بار می باشد.
بیشتر بدانید: چرخ جرثقیل
در یک جک دوطرفه که از یک طرف ( سمت فشار) مجهز به سوپاپ است دو عامل میتواند موجب خالی کردن جک باشد.
اول: خرابی سوپاپ و برگشت روغن از مسیر ورود
دوم : خرابی پکینگ ها و آببند های پیستون و نشت روغن از سمت فشار به سمت برگشت سیلندردر هر دو مورد دقیقاً رفتار جک مشابه است و هیچ تفاوتی در خالی کردن جک نیست .
بدیهی است که در صورت خرابی سوپاپ روغن باید از مجرای ورود برگشت داده شود و به میزان حجم پایین آمدن جک سرعت خروج روغن هم بیشتر است .
بیشتر بدانید: جرثقیل کیتو
جرثقیل های سقفی در لیست جرثقیل های بسیار کاربردی در صنایع مختلف قرار دارند، جرثقیل های سقفی به گونه ای هستند که در زیر سقف قرار می گیرند، و دارای امکان حرکت به سه جهت عمودی، افقی و طولی را دارا هستند و دارای شش جهت حرکتی هستند. از آنجایی که این مدل جرثقیل محدودیت حرکتی ندارد، در اکثر مکان و صنایع مورد استفاده قرار می گیرد.
جرثقیل های سقفی در دو مدل مختلف به فروش می رسند، مدل اول تک پل و مدل دوم دو پل است که کاربران می توانند بر اساس نیاز خود یکی از این دو مدل را انتخاب کنند.
بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی
این جرثقیل هم اکنون در موزه نفت شهر مسجد سلیمان در معرض دید بازدید کنندگان قرار دارد. جرثقیل ها با تکامل و رشد صنعت در جهان به تدریج پیشرفت کرده و هم اکنون به عنوان بازوهای توانمند صنعت در کلیه صنایع توسط گیربکس صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
بهتر بدانید: بالابر سیم بکسلی
جرثقیل های سقفی به طور عمومی در دو مدل تک پل و دو پل ساخته شده اند. در مدل تک پل مقدار باری که توسط این جرثقیل حمل میشود در مقایسه با مدل دوپل کمتر میباشد. علاوه بر این میشود جرثقیل‌های سقفی را از نظر رونشین و آویز بودن نیز تقسیم بندی میکنند.
همچنین بخوانید: جرثقیل 5 تن
جرثقیل سقفی تک پل یا مونوریل در محیط‌هایی با دهانه کمتر از ۲۵ متر و جا به جایی بار با وزنی کمتر از ۲۰ تن کاربرد خواهند داشت. این جرثقیل می تواند به آسانی نیازهای شما را تامین کند. مضاف بر این با ساخت سازه با استاندارد و کاهش وزن مرده می‌توانیم هزینه‌ها را به مقدار زیادی توجهی کاهش داد. این کار بر فشار وارد شده روی ریل‌ها قرار گرفته در سالن نیز تاثیر دارد مضاف بر این هزینه تعمیر نگهداری جرثقیل سقفی در مدل تک پل نسبت به مدل دوپل کمتر می باشد.
مهمترین ویژگی جرثقیل تک پل را می‌توان در قابلیت حمل و نقل تجهیزات با وزن کمتر از ۵ تن دانست. به عبارتی در صورتی که تجهیزات مورد نظر شما وزنی بیشتر از این حدود را دارد، بهتر است که به سراغ مدل‌های دیگر نظیر جرثقیل دو پل بروید. در ضمن این محصول در مکان‌هایی قابل نصب است که دهانه آن کمتر از ۱۵ متر داشته باشد. از دیگر ویژگی‌های این محصول به موارد زیر باید اشاره داشت:
ابعاد جرثقیل سقفی به عوامل مختلفی مانند ظرفیت باربری، دهانه، ارتفاع بلندی و نوع جرثقیل بستگی دارد.
برای مثال، یک جرثقیل سقفی با ظرفیت باربری 10 تن و دهانه 20 متر، دارای طول پل حدود 25 متر، عرض پل حدود 2 متر، ارتفاع پل حدود 8 متر و ارتفاع بلندی حدود 6 متر خواهد بود.
البته این ابعاد فقط یک مثال است و ابعاد واقعی جرثقیل سقفی به عوامل مختلفی مانند نوع جرثقیل، ظرفیت باربری مورد نیاز و فضای موجود در سالن یا کارخانه بستگی دارد.
در برخی موارد، جرثقیل های سقفی ممکن است دارای ویژگی های اضافی مانند بالابرهای جانبی یا جک های بالابرنده باشند که می تواند بر ابعاد کلی جرثقیل تأثیر بگذارد.
انتخاب ابعاد مناسب جرثقیل سقفی برای یک کاربرد خاص بسیار مهم است. ابعاد نامناسب می تواند منجر به عدم توانایی جرثقیل در بلند کردن بارهای مورد نیاز یا ایجاد محدودیت در دسترسی به فضای زیر جرثقیل شود.
ظرفیت باربری مورد نیاز خود را تعیین کنید.
دهانه مورد نیاز خود را تعیین کنید.
ارتفاع بلندی مورد نیاز خود را تعیین کنید.
فضای موجود در سالن یا کارخانه خود را اندازه گیری کنید.
با یک متخصص جرثقیل مشورت کنید تا بهترین ابعاد جرثقیل را برای نیازهای خود انتخاب کنید.
بهتر بدانید: وینچ کشنده
P = (W * h) / (V * η)
در این فرمول:
به عنوان مثال، یک جرثقیل سقفی با ظرفیت باربری 10 تن و ارتفاع بلندی 5 متر، با سرعت بالابری 10 متر بر دقیقه و ضریب بهره وری موتور 0.8، توانی برابر با 40 کیلووات خواهد داشت:
P = (10000 * 5) / (10 * 0.8) = 40000 / 8 = 5000
در این مثال، جرثقیل باید 5000 کیلوژول انرژی برای بلند کردن 10 تن بار به ارتفاع 5 متر مصرف کند.
البته این فرمول فقط یک فرمول کلی است و برای محاسبه دقیق توان جرثقیل سقفی، باید عوامل دیگری مانند نوع جرثقیل، وزن و شکل بار، شرایط محیطی و غیره نیز در نظر گرفته شوند.
بیشتر بدانید: جرثقیل ضد انفجار
اتاق کنترل جرثقیل برای بعضی از جرثقیل ها استفاده می شود. این اتاق‌ها برای مکان‌های خطرناک ویا در هنگام استفاده از جرثقیل‌های غول‌پیکر ایجاد می‌شوند تا اپراتور به‌صورت کاملاً مسلط و بدون خطر از داخل این اتاق‌ها امور کنترل جرثقیل را انجام دهد.
به طور کلی جرثقیل ابزاری مکانیکی، جهت بلند کردن و جابه‌جایی بارهای سنگین است که پس از انقلاب صنعتی جایگزین نیروی انسانی و حیوان‌ها شد. جرثقیل های کنونی از نیروی الکتریسیته برای انجام وظایف خود بهره می‌برند. اگرچه آثار کهن ترین نمونه‌های موجود چیزی شبیه به جرثقیل را می توان ۴۰۰۰ سال پیش در تمدن مصر باستان یافت که از چوب ساخته شده و برای جابه‌جایی سنگ‌های عظیم به کار گرفته می‌شدند اما امروزه جرثقیل به وسیله‌ای گفته میشود که با استفاده از نیروی الکتریکی، با هدایت انسان یا بدون آن، فعالیت باربرداری و جابه‌جایی بار را به صورت معلق در هوا به وسیله‌ی قلاب یا دیگر تجهیزات متشابه انجام دهد.
بیشتر بدانید: بالابر زنجیری
اتاق کنترل جرثقیل باید طوری طراحی و ساخته شود که اپراتور از بالا به‌صورت کامل و از کلیه زوایا به جرثقیل مسلط باشد و جرثقیل را تحت کنترل داشته باشد. معمولاً اتاق کنترل در مکان ارتفاع بالاتر از جرثقیل نصب میشود. و از طریق کابل به تابلو اصلی متصل است. در برخی موارد استفاده از ریموت جایگزین بهتری از اتاق کنترل است. ریموت تا حدود 20 متر را به‌خوبی پوشش می‌دهد. البته استفاده از ریموت خطرناک‌تر از اتاق کنترل است اما همان‌طور که گفته شد در برخی موارد بهتر از اتاق کنترل است.
همچنین بخوانید: جرثقیل سقفی
این اتاق که در جرثقیل های بزرگ و سنگین امروزی بسیار پر اهمیت است برای کنترل و هدایت بوم یا تلسکوپ جرثقیل و قلاب جرثقیل کاربرد دارد. در جرثقیل های کوچک و سبک متحرک اتاقی مجزا برای هدایت بوم و تلسکوپ و سایر کنترل ها وجود ندارد اما در جرثقیل های متحرک سنگین و بزرگ امروزی اتاقی به نام اتاق فرمان وجود دارد که جرثقیل توسط آن کنترل شده و بار را بلند کرده و بر روی مکان مورد نظر قرار می دهد به هدایت کننده یا به اصطلاح شخصی که در این اتاق می نشیند و هدایت را بر عهده می گیرد اپراتور جرثقیل گفته می شود.بهتر بدانید: جرثقیل بازوئی
تست چسبندگی رنگ در سازه جرثقیل سقفی یک روش مهم برای اطمینان از کیفیت رنگ آمیزی و دوام آن است. این تست بر اساس استاندارد ASTM D3359-09 انجام می شود و شامل مراحل زیر است:
چسبندگی رنگ در سازه جرثقیل سقفی باید حداقل درجه ۳ باشد. در صورتی که چسبندگی رنگ کمتر از این مقدار باشد، باید اقدامات لازم برای بهبود چسبندگی انجام شود. این اقدامات می تواند شامل تمیز کردن مجدد سطح، استفاده از رنگ با کیفیت بالاتر یا استفاده از روش های رنگ آمیزی مناسب تر باشد.
بهتر بدانید: جرثقیل سقفی دو پل
تست X-Cut یک روش ساده و سریع برای ارزیابی چسبندگی رنگ به سطح است. برای انجام این تست، به تجهیزات زیر نیاز دارید:
بیشتر بدانید: قلاب جرثقیل
در اینجا توضیحات دقیق تر هر یک از مراحل تست X-Cut آورده شده است:
مرحله ۱: انتخاب محل تست
محل تست باید در یک منطقه صاف و بدون خوردگی باشد. این امر به این دلیل است که خوردگی می تواند بر نتایج تست تأثیر بگذارد.
مرحله ۲: آماده سازی سطح
سطح باید تمیز، خشک و عاری از هرگونه آلودگی باشد. این امر به این دلیل است که آلودگی می تواند بر چسبندگی رنگ تأثیر بگذارد. برای تمیز کردن سطح، می توانید از یک حلال مناسب مانند آب یا استون استفاده کنید.
مرحله 3: ایجاد بریدگی X
با استفاده از تیغ یا چاقوی جراحی، یک بریدگی به شکل X در سطح ایجاد کنید. عمق بریدگی باید حداقل 50 درصد ضخامت رنگ باشد. این امر به این دلیل است که عمق بریدگی بر نتایج تست تأثیر می گذارد.
مرحله ۴: چسباندن چسب
بلافاصله پس از ایجاد بریدگی، یک تکه چسب نیمه شفاف نواری را در مرکز تقاطع قرار دهید. چسب باید به طور کامل سطح بریدگی را بپوشاند.
مرحله ۵: کشیدن چسب
پس از گذشت ۳۰ تا ۹۰ ثانیه، چسب را با زاویه ۱۸۰ درجه به سمت زاویه کوچکتر بکشید. این کار را با دقت انجام دهید تا چسب به طور کامل از سطح جدا شود.
بیشتر بدانید: بالابر سیم بکسلی